{ "@context": "http://iiif.io/api/presentation/2/context.json", "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/manifest/mnwr_vii-2292", "@type": "sc:Manifest", "label": "Wzniesienie obelisku z Pola Marsowego w Rzymie (Alzata dell’Obelisco di Campo Marzo)", "metadata": [ { "label": "manifest", "value": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/manifest/mnwr_vii-2292" }, { "label": "permalink", "value": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/obiekt/p/mnwr_vii-2292" } ,{ "label": "autor", "value": "Barbault, Jean (ca 1718-1762)" } ,{ "label": "datowanie", "value": "po 1748" } ,{ "label": "miejsce powstania", "value": "Rzym (Włochy)" } ,{ "label": "rodzaj", "value": "grafika" } ,{ "label": "materiał", "value": "papier ze znakiem wodnym / filigranem" } ,{ "label": "technika", "value": "akwaforta" } ,{ "label": "wymiary", "value": "odcisk płyty wys. 193 × szer. 287 mm, arkusz wys. 267 × szer. 397 mm" } ,{ "label": "sygnatury", "value": "na obrazie, u dołu pośrodku: Barbarus del. Sculpsit / Romae." } ,{ "label": "napisy", "value": "pod obrazem, u dołu pośrodku: Alzata dell’Obelisco di Campo Marzo
legenda u dołu po lewej: A.B.C.D. Pezzo dell’obelisco che si tira su. /E. 4 Capre. F. Code delle capre. G. Traverse.
u dołu po prawej: H.I. Altra traversa. L. Pollée. M. Polléelegate a / linea del tiro. N.O.P.Q. Quattro argani.;
u dołu pośrodku: R. Maestro Nicola Zabaglia Ingeniere di S. Pietro." } ,{ "label": "historia", "value": "Bibliothek der Königliche Akademie der Künste, Berlin (instytucja), Berlin (Niemcy), własność" } ,{ "label": "bibliografia", "value": "Żak, Izabela, Dawna grafika włoska, t. 1-2, Wrocław 2017, t. 1, s. 42-43, kat. 37 " } ,{ "label": "pochodzenie", "value": "1952, przekaz" } ,{ "label": "właściciel", "value": "Muzeum Narodowe we Wrocławiu" } ,{ "label": "dział", "value": "Dział Grafiki XVI–XIX w." } ,{ "label": "numer inwentarza", "value": "MNWr VII-2292" } ,{ "label": "prawa autorskie do obiektu", "value": "DOMENA PUBLICZNA" } ,{ "label": "lokalizacja", "value": "poza ekspozycją" } ,{ "label": "opis", "value": "Akwaforta uwiecznia historyczny moment scalenia egipskiego obelisku pod kierunkiem inżyniera i architekta Nicoli Zabaglii (1664–1750). Obelisk, wzniesiony dla uczczenia zwycięstw w Etiopii faraona Psametyka II (594–589 p.n.e.), został przewieziony do Rzymu ze świątyni w Heliopolis przez Oktawiana Augusta w 30 roku p.n.e., po opanowaniu przez niego Egiptu. Ustawiony na Polu Marsowym, stanowił część (igłę) zegara słonecznego zbudowanego w 10 roku p.n.e. według projektu matematyka Noviusa Facundusa.

W IX wieku stał jeszcze w tym samym miejscu, później został usunięty i uległ zniszczeniu. W czasie pontyfikatu Juliusza II (1503–1515) znaleziono w okolicy kościoła San Lorenzo in Lucina ogromną bazę kolumny, z wyrytym imieniem cesarza Augusta oraz inskrypcją: Aegipto in potestatem populi romani redacta Soli donum dedit (napis ten został uwieczniony na bloku kamiennym w lewej dolnej partii grafiki). Pomimo zainteresowania znaleziskiem ze strony papieża do wydobycia i restauracji obelisku przystąpiono dopiero z inicjatywy Benedykta XIV (1740–1758). Kierowanie pracami prowadzonymi od 1748 roku powierzono Nicoli Zabaglii, który nie dożył ich końca. Dzieła dokończył Giovanni Antinori (w latach 1789–1792, na jego temat zob.: MNWr VII-2930) na zlecenie Piusa VI (1775–1799). Przy scalaniu obelisku (można podziwiać go na Piazza di Montecitorio) użyto kilka fragmentów z kolumny Antoninusa Piusa.

W miejscu, gdzie kiedyś stał obelisk, wmurowano nad portalem domu tablicę z inskrypcją uwieczniającą akt przeniesienia pomnika przez Benedytka XIV: trasferi nelle adiacenze pubblico godimento delle belle arti.

Dokładne informacje na temat historii obelisku w: N. Severino, Storia dell’obelisco e dell’orologio solare di Augusto in Campo Marzio, Roccasecca 1997 (publikacja dostępna online w formie PDF: https://rometheimperialfora19952010.wordpress.com/wp-content/uploads/2012/06/lib9.pdf [dostęp: 15.04.2025]).
[Izabela Żak]" } ,{ "label": "słowa kluczowe", "value": "Antinori, Giovanni (1734-1792) – architekt włoski
Benedykt XIV (1675-1758) – papież
Bibliothek der Königliche Akademie der Künste, Berlin (instytucja)
budynek / budowla (archit.)
grafika włoska
Juliusz II (1443-1513) – papież
kolumna (część budowli)
Novius Facundus (I w. p.n.e.) – architekt rzymski
obelisk
Oktawian August (63 p.n.e. – 14 n.e.) – cesarz rzymski
Piazza di Montecitorio (Rzym)
Pius VI (1717-1799) – papież
plac
Pole Marsowe / Campo Marzio / Campus Martius (Rzym)
Psametych II – faraon w latach 594–589 p.n.e.
Rzym (Włochy)
widoki Włoch
Zabaglia, Nicola (1664-1750) – inżynier i wynalazca włoski
zegar słoneczny" } ], "license": "DOMENA PUBLICZNA", "logo": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/build/assets/logo-light-ed16c43c.svg", "sequences": [ { "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/manifest/mnwr_vii-2292/sequence/0", "@type": "sc:Sequence", "label": "Sequence s0", "viewingHint": "paged", "canvases": [ { "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/manifest/mnwr_vii-2292/canvas/0196fa11-2bef-72af-a903-a98612ec8838", "@type": "sc:Canvas", "label": "1", "thumbnail": { "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/uploads/files/682fa217830e4691553483.jpg", "@type": "dctypes:Image", "service": { "@context": "http://iiif.io/api/image/2/context.json", "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/image/0196fa11-2bef-72af-a903-a98612ec8838", "profile": "http://iiif.io/api/image/2/level0.json", "protocol": "http://iiif.io/api/image", "width": 2000, "height": 1373, "sizes": [] } }, "width": 2000, "height": 1373, "images": [ { "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/uploads/files/682fa217830e4691553483.jpg/image/0196fa11-2bef-72af-a903-a98612ec8838", "@type": "oa:Annotation", "on": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/manifest/mnwr_vii-2292/canvas/0196fa11-2bef-72af-a903-a98612ec8838", "resource": { "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/uploads/files/682fa217830e4691553483.jpg", "@type": "dctypes:Image", "format": "image/jpeg", "height": 1373, "width": 2000, "service": { "@context": "http://iiif.io/api/image/2/context.json", "@id": "https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/iiif/image/0196fa11-2bef-72af-a903-a98612ec8838", "profile": "http://iiif.io/api/image/2/level1.json", "protocol": "http://iiif.io/api/image", "width": 2000, "height": 1373 } } } ], "otherContent": [], "within": "" } ] } ], "structures": [], "otherContent": [], "within": "" }