Tarcze trumienne cechowe i szlacheckie ()

Obyczaj dekorowania trumien podczas pogrzebu kosztownymi, często srebrnymi, tarczami trumiennymi z herbem cechowym korporacji zmarłego został asymilowany w XVI w. przez korporacje zawodowe – cechy. Tarcze cechowe nie były przybijane do trumien, ale nakładane (mocowane na sznurkach), a po pogrzebie przechowywano je w futerałach do następnego pochówku.

Kolekcję tarcz trumiennych cechowych i bractw tworzą 74 tarcze trumienne, 3 brackie tarcze pogrzebowe mocowane do świeczników procesjonalnych oraz 4 futerały na pary tarcz trumiennych. Obiekty te znajdują się w zbiorach pięciu różnych działów Muzeum Narodowego we Wrocławiu (MNWr).

Tarcze szlacheckie na czas pogrzebu mocowano do trumien, przybijając je, gdyż wszystkie na obwodzie mają otwory montażowe. Trumny natomiast obijano materią czarną, rzadziej fioletową. Prawdopodobnie partie przykrawędziowe niektórych tarcz zasłaniała okrywająca trumnę materia, widoczny był tylko herb. Być może właśnie dlatego niektóre z tarcz, wysokiej jakości wykonania, są nieregularnych („krzywo przyciętych”) kształtów.

Kolekcja tarcz trumiennych obejmuje 44 szlacheckie tarcze trumienne, głównie śląskich rodów, z okresu od XVII do XIX w. Tarcze wykonane są z miedzi, mosiądzu, srebrzone, złocone, malowane i niemalowane, z żelaza (MNWr XV-2809). Pierwotnie były one w większości przybite do drewnianych trumien. W niektórych tarczach, w otworach montażowych, zachowały się miedziane gwoździe. Jedna tarcza, wykonana z cienkiej blachy mosiężnej (MNWr XV-2818), przylutowana była do metalowej, zapewne miedzianej, trumny, o czym świadczy pasek cynowego lutu na obwodzie odwrotnej strony.
[Tadeusz Fercowicz]
Tadeusz Fercowicz, Tarcze trumienne szlacheckie - czytaj więcej Tadeusz Fercowicz, Tarcze trumienne i pogrzebowe cechów i bractw - czytaj więcej

więcej mniej