Cedzak kamionkowy

Kamionkowy cedzak o prostych ściankach, zwężających się ku górze, zakończonych wywiniętą na zewnątrz górną krawędzią. Naczynie posiada płaskie, niewyodrębnione dno oraz dwa symetryczne uchwyty. Uchwyty zamocowane są na obu bokach cedzaka – górna część przylega do krawędzi naczynia, natomiast dolna znajduje się na połowie wysokości jego brzuśca. Otwory cedzaka umieszczone są zarówno na dnie, jak i w pięciu regularnie rozmieszczonych poziomych rzędach, okalających naczynie.

Naczynia kamionkowe, znane również jako flasze, były wykorzystywane do przechowywania oleju, alkoholu, octu czy nafty. Tego rodzaju szkliwiona ceramika, wytwarzana z wysokotemperaturowych mieszanek gliny, wypalana w temperaturach przekraczających 1200°C, charakteryzowała się wyjątkową trwałością i solidnością, co czyniło je niezwykle przydatnymi w codziennym użytku domowym.

W XIX wieku Bolesławiec, obecnie położony w województwie dolnośląskim, był jednym z najważniejszych pruskich ośrodków produkcji kamionki. Tradycje ceramiczne tego regionu sięgają średniowiecza, a już w XVIII wieku bolesławieckie wyroby, zwłaszcza te o charakterystycznej brązowej barwie, wynikającej z użycia gliny bogatej w krzem i tlenek glinu, zyskały popularność w Prusach, Saksonii, Polsce oraz Rosji. Znaczący rozwój tego rzemiosła w Bolesławcu był możliwy dzięki innowacjom technologicznym wprowadzonym przez Johanna Gottlieba Altmanna (1780–1851) oraz otwarciu szkoły specjalizującej się w kształceniu garncarzy i ceramików.
[Dorota Jasnowska]

słowa kluczowe: bartnictwo / pszczelarstwo (dziedzina działalności)  |  ceramika / garncarstwo (dziedzina działalności)  |  przygotowywanie pożywienia (dziedzina działalności)  |  rzemiosło (dziedzina działalności)  |  sprzęt domowy