Chrystus w koronie cierniowej

Ten wysoko ceniony przez króla Prus Fryderyka II, zwanego Wielkim, obraz powstał w Norymberdze, gdzie artysta był zapewne członkiem warsztatu Albrechta Dürera, a w 1532 roku został malarzem miejskim. Dzieło to ujawnia talent Pencza – portrecisty, który w tym samym roku stworzył znakomity, pogłębiony psychologicznie portret młodego mężczyzny z galerii Uffizi, noszący znamiona zapatrzenia na twórczość Angelo Bronzina. Wysmakowana manierystyczna kolorystyka i wyszukany skręt tułowia Chrystusa jest wynikiem znajomości sztuki Włoch, gdzie Pencz przebywał w latach 1539-1542.

Malarz odwołuje się do wzoru sprzyjających kontemplacji niderlandzkich wizerunków Zbawiciela, rezygnuje jednak z ich drastyczności na rzecz ujęć włoskich, zwłaszcza Andrei Solaria i ujęcia dürerowskiego, w których cierpienie ustępuje wyrazowi mocy Chrystusa. Zieleniejąca korona cierniowa, malowana subtelnymi tonami szarości, ugrów i zieleni osiąganej z czerni kostnej, jest zapowiedzią tryumfu Zbawiciela nad śmiercią. "Królestwo moje nie jest z tego świata" – powiedział Chrystus, nie jest to zatem królewska korona ze złota i najdroższych kamieni, ale z krzewu ciernistego, korona Odkupiciela cierpiącego za grzechy świata. Autor tego niezwykłego wizerunku został wyrzucony z Norymbergii jako bezbożny, co wymownie świadczy o ułomności ludzkiej sprawiedliwości.
[Beata Lejman]

słowa kluczowe: Ecce Homo (Pojmanie Chrystusa, sąd, kaźń; Pasja Chrystusa; Nowy Testament)  |  Haunold, Johann Sigismund (1634-1711) – patrycjusz wrocławski, kolekcjoner  |  Jezus Chrystus  |  korona cierniowa  |  malarstwo (sztuki plastyczne)  |  malarstwo niemieckie  |  malarstwo religijne  |  Nowy Testament (Biblia)  |  Pasja Chrystusa (Nowy Testament)  |  tematyka religijna