Steinborn, Bożena, Katalog zbiorów malarstwa niderlandzkiego. Wydanie drugie, poporawione i rozszerzone, Wrocław 2006, seria Katalogi zbiorów, s. 28-31, kat. 5

pochodzenie: 1974, przekaz

na ekspozycji: Sztuka Europejska XV-XX w., sala II, Gmach Główny MNWr

Muzeum Narodowe we Wrocławiu Dział Malarstwa XVI–XIX w.

numer inwentarza: MNWr VIII-2282

prawa autorskie do obiektu: DOMENA PUBLICZNA

permalink: https://muzeumcyfrowe.mnwr.pl/obiekt/p/mnwr_viii-2282

Przedstawienia martwych natur traktowano jako przestrogę przed zbytkiem, nawiązując do słów Chrystusa: “Nie troszczcie się zbytnio o swoje życie, o to, co macie jeść i pić, ani o swoje ciało, czym się macie przyodziać. Czyż życie nie znaczy więcej niż pokarm, a ciało więcej niż odzienie"? (Mt 6,25). Martwe natury początkowo były częścią obrazów religijnych, a przedmioty, które się na nie skladały miały czytelny sens symboliczny. Świat rzeczywistości materialnej i duchowej stanowił jedność.

Uważane za afrodyzjak ostrygi i wino – z obrazu Beerta – to symbole rozpusty, przypominające o marności tego świata i przemijaniu. Wczesne przykłady martwych natur pokazują stół z góry i mają jak tutaj ciemną tonację, w odróżnieniu od późniejszych, często ogarniętych rozproszonym światłem, o jasnym kolorycie, jak “bankiety" i “śniadania" haarlemskich Hedów. Beert, od 1602 roku mistrz gildii św. Łukasza w Antwerpii, był jednym z pierwszych przedstawicieli nowego gatunku – martwej natury typu zastawiony stół. Jego kunsztowne kompozycje z luksusowymi, modnymi przedmiotami miały charakter moralizatorski, ale jednocześnie podkreślały wysoki status społeczny nabywców tych obrazów. Ich popularność w Holandii związana była także z obsesją głodu jako konsekwencji prowadzonych wówczas wojen o niepodległość północnych prowincji Niderlandów.
[Beata Lejman]

(Audiodeskrypcja) Osias Beert starszy, Martwa natura z karczochami, XVII w.

Martwa natura z karczochami

Ustawienia prywatności (cookies)

Niezbędne (2)

Statystyka (4)

Funkcjonalne (2)