Puzderko na medykamenty inro

Puzderko sześciodzielne z wyraźnie wysklepionym wierzchem i spodem. Prowadnice sznura widoczne. Wnętrze pokryte laką w technice nashi ji. Dekorację obejmującą całą powierzchnię puzderka wykonano w złotym, wypukłym reliefie, na złotym, lśniącym tle inkrustowanym ponadto kwadracikami złotej folii. Tematem dekoracji są dwa karpie pod wodospadem, rwącą strugą spadającym ze skały, której wierzchołek ukryty jest w chmurach. Jeden z karpi usiłuje płynąć w górę wodospadu, drugi - na odwrociu - wynurza się ze wzburzonych fal. Ilustracja ta jest transpozycją starej chińskiej legendy.

Według tej opowieści w "trzecim miesiącu roku" karpie usiłowały sforsować skalne progi na rzece Żółtej, płynąc pod prąd wodospadu. Te z ryb, którym udało się pokonać przeszkodę, zwaną "Bramą smoka", w nagrodę przemieniały się w smoki. Karp (koi) w japońskiej ikonografii stał się więc symbolem wytrwałości w dążeniu do celu, a złociste - przypominające zbroję - łuski tej ryby uczyniły ją w oczach samurajów symbolem męstwa i heroizmu. W początkach XIX wieku wprowadzono w Dniu Święta Chłopców przypadającym piątego maja zwyczaj rozwieszania olbrzymich papierowych karpi. Powiewające nad domami symbolizują tak ważne dla kształtowania psychiki japońskich chłopców cechy: odwagę i wytrzymałość w znoszeniu cierpienia.

Na spodzie inro znajduje się sygnatura malowana złotą laką: Kajikawa oraz czerwona pieczęć autorska w kształcie wazy. Wydłużona forma puzderka z charakterystycznymi wypukłościami, bogate użycie złota, zapełnienie całej powierzchni realistycznie opracowanym zdobieniem świadczą o tym, iż inro zostało wykonane w warsztacie Kajikawa około połowy XIX wieku.
[Dorota Róż-Mielecka]

słowa kluczowe: karp (ryba)  |  okres Edo (1603-1868)  |  rzemiosło artystyczne (dziedzina działalności)  |  sztuka Dalekiego Wschodu  |  sztuka japońska  |  Śląskie Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności (Wrocław) / Schlesisches Museum für Kunstgewerbe und Altertümer (Breslau)  |  wodospad  |  Zuckerkandl, Victor (1851-1927) – kolekcjoner, przemysłowiec