Szafka

Szafka o konstrukcji wieńcowo-skrzyniowej, w formie jednodrzwiowej szafy, wspartej na cokole i na czterech niskich kulistych nóżkach, zwieńczona szczytem prostym.

Szafka u dołu i u góry części cokołowej obwiedziona listwami profilowanymi, od frontu z czołem szuflady w kształcie poziomego prostokąta. Szuflada dekorowana intarsjowanym motywem kwiatów w układzie symetrycznym, z zamontowanym centralnie grzybkowym uchwytem, ujęta na skrajach prostokątnymi polami z intarsjowanym motywem diamentu. Boki szafki w części cokołowej płytowe, bez dekoracji.

Korpus szafki na froncie z dwiema narożnymi kanelowanymi kolumnami, wspartymi na wysokim cokole, zwężającymi się ku górze i zwieńczonymi stylizowanymi doryckimi głowicami.

Za kolumnami pola z intarsjami geometrycznymi. Pomiędzy kolumnami – jednoskrzydłowe drzwi w formie prostokątnej ramy wypełnionej pośrodku poduchą z dużym przedstawieniem aediculi o kolistym wykroju, wspartym na dwóch pilastrach z bazami i prostokątnym polu z intarsjowanymi kwiatami. Aedicula u góry zwieńczona trójkątnym naczółkiem, z gzymsem zdobionym aplikami stylizowanych wizerunków trzech dwugłowych orłów wyciętych w cienkich listwach, ustawionych w jednym rzędzie. Wnętrze aediculi wypełnione intarsjowanym wazonem z kwiatami i żołędziami. Boki szafki płytowe, bez dekoracji. Szafka zwieńczona wydatnym gzymsem prostym, w części fryzu, pośrodku z czołem wąskiej szufladki z intarsjowanym motywem kwiatowym, flankowanym po bokach motywami kwiatów.

Wnętrze jednoprzestrzenne, wypełnione półkami z możliwością regulacji wysokości za pomocą zębatek.

Na szafce zachowany odręczny napis Nr. 28 oraz papierowa nalepka z numerem 736.

W neorenesansowej szafce bardzo wiernie odtworzono dekoracje charakterystyczne dla sprzętów renesansowych wytwarzanych w południowych Niemczech, a zwłaszcza intarsjowane motywy kwiatowe, które zgodnie z XVI-wiecznymi oryginałami wykonano przy użyciu wielu gatunków drewna oraz elementów bejcowanych na zielono (zob. Korżel-Kraśna, Meble XV–XVII wieku, Wrocław 2016, s. 221, 237). Wykorzystano ponadto renesansowe ornamenty diamentowe, aedicule, apliki z cienkich listew i motywy dwugłowych orłów stosowanych głównie w wyrobach śląskich i tyrolskich. Zachowano renesansowe kształty i dekoracje w użytych w szafce okuciach (kluczyny, długie zawiasy). Repertuar form i dekoracji świadczy o podejmowanych przez producenta wysiłkach, aby stworzyć mebel jak najzgodniejszy z oryginałem.

Ze względu na motywy zdobnicze i techniczne szafkę stworzył najpewniej warsztat śląski. Jedynie typ mebla odbiega od popularnych w okresie renesansu w południowych Niemczech sprzętów (spotykany był czasami w meblarstwie szwedzkim), ponieważ w tym czasie nie wytwarzano tam wysokich szafek z szufladami. Podobne modele produkowano w tym regionie dopiero w drugiej połowie XIX wieku, co potwierdzają licznie publikowane przykłady (zob. R. Haaff, Magnificent 19th Century Furniture. Historicism in Germany and Central Europe, Atglen 2014, s. 140, il. 593, 594). Jest to przykład takiego mebla z okresu historyzmu, który można zaliczyć do kopii, a nie do stylizacji sprzętów renesansowych.
[Małgorzata Korżel-Kraśna]

słowa kluczowe: bukiet  |  dwugłowy orzeł  |  historyzm  |  kolumna (część budowli)  |  kwiat  |  meblarstwo (dziedzina działalności)  |  neorenesans  |  rzemiosło artystyczne (dziedzina działalności)  |  wazon (naczynie)  |  zamek Książ (Wałbrzych) (dawna lokalizacja)  |  żołądź (owoc)