Portret cesarza Karola V

Półpostaciowy wizerunek Karola V (1500-1558) przedstawia go jako humanistę, co dodatkowo podkreśla antyczna forma tonda. Cesarz – wnuk Maksymiliana I, urodzony w Niderlandach i wykształcony m.in. przez profesora w Lowanium Adriana Florenszoona – został przedwcześnie władcą z powodu niespodziewanej śmierci swego znakomitego ojca i następcy tronu. Jako syn Joanny Kastylijskiej objął także panowanie nad Hiszpanią, a wielkie zdobycze kolonialne uczyniły go władcą imperium, w którym słońce nie zachodziło. To właśnie było powodem, że władza zaczęła mu się wymykać z rąk – zapożyczał się u bankierów na wojny religijne, otoczony koteriami i intrygantami sprzeniewierzał się młodzieńczym ideałom humanisty i na koniec załamany nerwowo abdykował. Przedstawienie nawiązuje do portretu pędzla Tycjana, który znany był Ambergerowi. Twórca ten mieszkał w Augsburgu, drugim po Norymberdze, największym centrum malarstwa i grafiki w południowych Niemczech. Według przekazu Joachima Sandrarta, który opisał żywoty artystów środkowoeuropejskich, podczas sejmu Rzeszy w 1530 r. Amberger wykonał podobiznę Karola V, a w 1548 restaurował jego uszkodzony portret konny pędzla Tycjana oraz za zgodą władcy kopiował tycjanowskie portrety cesarza. W oparciu o te wzory powstał wrocławski idealizowany wizerunek bliskiego już śmierci władcy.
[Beata Lejman]

osoba przedstawiona: Karol V Habsburg (1500-1558) – cesarz

słowa kluczowe: cesarz  |  herb  |  malarstwo (sztuki plastyczne)  |  malarstwo niemieckie  |  mężczyzna  |  orzeł habsburski / austriacki  |  portret męski