Ginori (Doccia; manufaktura porcelany; 1735-)

Manufaktura porcelany w Doccii (dziś w obrębie Sesto Fiorentino nieopodal Florencji) została założona w 1735 roku przez markiza Carla Ginoriego. W początkowych latach wzornictwo jej wyrobów naśladowało porcelanę wiedeńską, jednakże szarawa masa była zdecydowanie gorszego gatunku. Zaczęto zatem do szkliwa dodawać cynę, a glinę sprowadzano aż z Limoges. Około 1770 roku rozpoczęto produkcję fajansu i w ostatniej ćwierci stulecia dużą część asortymentu wytwarzano z tego właśnie tworzywa.

Jednakże ta, jedna z wielu we Włoszech, rodzinna firma ceramiczna mogła liczyć na zainteresowanie jedynie miejscowych klientów. Sytuacja zmieniła się, gdy pod koniec lat 40. XIX wieku wrócił do domu z paryskich studiów Lorenzo Ginori Lisci. Unowocześnił produkcję i zmienił stylistykę wyrobów. Odpowiedzią młodego właściciela na nowe trendy stylistyczne było wprowadzenie naśladownictw renesansowej majoliki, poprzedzone zresztą dość skrupulatnymi studiami oryginalnych artefaktów. Współpraca z chemikami (w fabryce uruchomiono pracownię) umożliwiła odtworzenie dawnych technik, na przykład rubinowych lustrów, z których w XVI wieku słynęło Gubbio, a które dla manufaktury odzyskał Francesco Giusti, oraz soczystych kolorów dawnych naczyń. Skutkiem, co prawda niezamierzonym, strategii było posądzenie Ginoriego o fałszowanie dawnej majoliki. Jednakże zła sława była krótkotrwała – prezentacja Ginoriego na wystawie światowej w Paryżu w 1855 roku cieszyła się dużym powodzeniem, a na wystawie krajowej w 1861 roku złotym medalem nagrodzono kopie tond Della Robbiów z Ospedale degli Innocenti we Florencji. Linię neorenesansową umacniał Urbano Lucchiesi, dyrektor artystyczny od około 1880 roku Giovanni Garinei, sprawny malarz, zatrudniony w fabryce w latach 80., zaproponował nowoczesną odmianę XVI-wiecznych grotesek. Źródłami ikonografii bywały często oryginalne renesansowe grafiki. Wprowadzano również i inne serie inspirowane dawnymi wyrobami – naczyniami antycznymi i ceramiką perską. Do malarni pozyskano Giuseppe Benassaiego, autora delikatnych krajobrazów i sentymentalnych scen rodzajowych. W 1896 roku z powodu kłopotów finansowych manufaktura połączyła się z młodszą Societa Ceramica Richard. Inicjatorem fuzji był syn właściciela tej drugiej – Augusto Richard – i to właśnie on zatrudnił na stanowisko dyrektora artystycznego Luiggiego Tazziniego (1896). Tazzini, zauroczony wzornictwem Art Nouveau, zwłaszcza proponowanym przez twórców wiedeńskich, preferował elegancką secesję, zwaną we Włoszech stylem Liberty, toteż po 1900 roku w fabryce Richard–Ginori zaprzestano produkcji wyrobów naśladujących renesansowe majoliki.
[Jolanta Sozańska]