Herkules i Omfale

Herkules obejmuje tulącą się do niego królową lidyjską Omfale, która kupiła tego słynnego herosa na targu niewolników. Zmuszany do kobiecej pracy jako prządka, na głowie ma wianek, w jednej ręce kądziel, ale w drugiej trzyma już odzyskaną maczugę. Ten zaczerpnięty z mitologii greckiej temat zdobył popularność na scenach operowych w XVII i XVIII wieku. Malarz zaproponował jego niezwykle oryginalną syntezę. Poprzez wymianę atrybutów męskich i damskich, kochankowie osiągają jedność nie tylko cielesną, ale i duchową. Oboje znajdują się teraz w swej mocy; władczyni z lwią skórą bohatera na ramieniu, oddaje się w niewolę uczuć swemu zakładnikowi, on zaś chwilowo wojenną maczugę zamienił na damskie zajęcia i pokojowe uściski. Od ciemnego zielonkawego tła odcinają się blade, porcelanowe ciało kobiece i swobodniej malowane męskie, którego ciepły koloryt daje barwa bolusowego podkładu przebijająca się przez laserunki. Charakterystyczne dla Wenecji cechy malarskiego, miękkiego kształtowania formy, pozwalające odwzorowywać rzeczywistość nie poprzez rysunek lecz dzięki plamie barwnej, wzmocnił dodatkowo silny światłocień. Celesti kontrastuje postacie kochanków, których pozy niewygodne, ale jakże znakomicie oddające uścisk miłosny, wywodzą się z manieryzmu. Wenecjanin zatrudniony m.in, w Pałacu Dożów przeniósł się do Brescii i Toscolano, by ok, 1700 powrócić do miasta Giorgiona i Tintoretta. Echa twórczości obu tych mistrzów obecne są w jego pracach, których wyszukaną zmysłowość podziwiali malarze rokokowi między innymi Jean-Honore Fragonard.
[Beata Lejman]

słowa kluczowe: Herkules (mitol.)  |  kądziel  |  kobieta  |  lwia skóra  |  maczuga  |  malarstwo (sztuki plastyczne)  |  malarstwo włoskie  |  mężczyzna  |  Omfale (mitol.)  |  tematyka mitologiczna  |  tenebryzm  |  wieniec