Widok Pirny z twierdzą Sonnenstein

Katalog dobytku utraconego w czasie bombardowania miasta, sporządzony przez Bernarda Bellotta po powrocie do Drezna w 1762 roku, dowodzi, że przed swym wyjazdem do Wiednia artysta ukończył sześć z planowanych jedenastu widoków miasta Pirna. Po powrocie z Wiednia malarz wykonał widoki zrujnowanej stolicy Saksonii, powrócił również do serii wedut "Saskiej Szwajcarii".

Ukazana po prawej stronie kompozycji twierdza powstała z przebudowanego w latach 1668–1685 oraz 1735–1737 zamku Sonnenstein, wzmiankowanego po raz pierwszy w XIII w. Na dziele Bellotta malowniczo położony na wzgórzu zamek, widziany od strony drogi prowadzącej do twierdzy Konigstein, góruje nad niewielkim spokojnym miastem leżącym u jego podnóża. Na pierwszym planie pod opiekuńczym spojrzeniem pasterza pasą się owce oraz krowa z małym cielakiem. Leżąca na skraju łąki para spokojnie przygląda się sielankowej scenerii. Za nimi w oddali widoczny jest kościół mariacki z wysoką wieżą górującą nad okalającą go zabudową mieszkalną. W oddali, na ostatnim planie kompozycji widoczny zarys leżącego nieopodal Pirny Drezna.

Po oblężeniu Pirny i kapitulacji obrońców twierdzy w 1758 roku Sonnenstein stracił swój obronny charakter. Po bombardowaniu twierdzy przez wojska pruskie podczas wojny siedmioletniej rozebrany został zewnętrzny pierścień murów. W czasie II wojny światowej twierdza stała się miejscem zbrodniczej "Akcji T4", w której niemieccy naziści wymordowali w latach 1940–1941 około 13720 osób niepełnosprawnych, chorych psychicznie, wymagających opieki w ramach tego, co aparat III Rzeszy nazywał "eliminacją życia niewartego życia" (niem. Vernichtung von lebensunwertem Leben).
[Aurelia Zduńczyk]

słowa kluczowe: barok  |  grafika niemiecka  |  grafika włoska  |  panorama miejscowości  |  pejzaż / krajobraz  |  Pirna (Niemcy)  |  sztuka niemiecka  |  twierdza (archit.)  |  widoki Niemiec