Pasterze u żłóbka (Pokłon pasterzy); Historia życia Jezusa Chrystusa; druga grafika cyklu

Miedzioryt punktowany "Pasterze u żłóbka" autorstwa P. Bohmanna, mało znanego wydawcy i sztycharza czeskiego, powstał w oparciu o akwafortę znanego czeskiego grafika tworzącego w Wiedniu - Clemensa Kohla. Akwaforta Kohla należy do cyklu 26 grafik ilustracyjnych, sporządzonych przez tego artystę do opublikowanej prozą "Historii życia Jezusa" (wydrukowanej przez Ignaza Alberti’ego w 1789 roku, w Wiedniu).

Trzeba przy tym podkreślić, że omawiana grafika Kohla została w dużej mierze sporządzona w oparciu o rycinę Daniela Chodowieckiego, pochodzącą z tzw. "Messiade" C. J. Lavatersa (wydana w 1787 roku). Od Chodowieckiego przejęty został schemat kompozycyjny: rozmieszczenie i pozy postaci oraz ogólny zarys pomieszczenia. Zmienione zostały natomiast fizjonomie twarzy, układ rąk i głowy jednego z pasterzy, oraz pominięte niektóre drobne elementy (np.: kogut na pierwszym planie).

Miedzioryt Bohmanna z początku XIX wieku jest wiernie wzorowany na akwaforcie Kohla (i zgodny z jej kierunkiem), ale różni się sposobem kadrowania pomieszczenia i obecnych w nim osób. U Bohmanna jest więcej przestrzeni: sylwetki nie są tak bardzo wciśnięte w ramy przedstawienia jak u Kohla, kompozycja jest nieco oddalona, a pierwszy plan pozostawiony niemal pusty z wprowadzonymi nowymi detalami: trawą i piaskiem.
[Zuzanna Mikołajek]

słowa kluczowe: Boże Narodzenie  |  grafika (sztuki plastyczne)  |  grafika niemiecka  |  Jezus Chrystus  |  Narodzenie Jezusa (Sceny z narodzenia Chrystusa; Narodzenie i młodość Jezusa; Nowy Testament)  |  pasterz / pasterka (ikonografia)  |  Pokłon pasterzy (Adoracja Dzieciątka Jezus; Nowy Testament)  |  sztuka niemiecka  |  Święta Rodzina (Narodzenie i młodość Jezusa; Nowy Testament)  |  tematyka religijna  |  żłóbek