Dysputa o Najświętszym Sakramencie (Disputa del Sacramento)

Pierwszy z ukończonych fresków z Stanza Della Segnatura (1508–1511; zob. MNWr VII-2216/4 i MNWr VII-2216/5 oraz MNWr VII-2208), określany też jako Triumf Kościoła (Religii). Przedstawiony problem dotyczy ważnego dla Kościoła dogmatu mówiącego o rzeczywistej obecności Chrystusa w Eucharystii.

Centralnym elementem ikonograficznym kompozycji jest monstrancja na ołtarzu, stanowiąca przedmiot dyskusji toczonej przez świętych i teologów, między którymi znajduje się też papież. W górnej partii przedstawiono "Najwyższą instancję" – Boga Ojca, Chrystusa i Ducha Świętego w towarzystwie Matki Boskiej, Jana Chrzciciela, postaci ze Starego i Nowego Testamentu.
[Izabela Żak]

osoba przedstawiona: Arystoteles (384 p.n.e. – 322 p.n.e.) – grecki filozof Bramante, Donato (1444-1514) – włoski architekt i malarz Dante Alighieri (1265-1321) – poeta Fra Angelico (1387-1455) – malarz Innocenty III (1160/1161-1216) – papież Juliusz II (1443-1513) – papież Rovere, Francesco Maria I della (1490-1538) – książę Urbino Savonarola, Girolamo (1452-1498) – dominikanin, kaznodzieja Sykstus IV (1414-1484) – papież

słowa kluczowe: Abraham (Biblia)  |  Adam (Biblia)  |  apostoł  |  Biblia (księga)  |  biskup  |  Bóg Ojciec (Chrześcijaństwo)  |  Bóg Ojciec i Chrystus jako osoby, Duch Św. jako gołębica (Osoby Trójcy Św. w postaci ludzkiej; Trójca Święta)  |  Bóg Ojciec jako brodaty starzec, zwykle z koroną / tiarą lub berłem i/lub kulą ziemską (Bóg Ojciec przedstawiony w postaci ludzkiej; Bóg Ojciec)  |  cherubin  |  Chrystus Zmartwychwstały  |  cytra (instrument muzyczny)  |  Dawid (Biblia)  |  Duch Święty / Gołębica Ducha Świętego  |  ewangelista  |  głowa anioła  |  grafika włoska  |  Hostia / Najświętszy Sakrament  |  Jezus Chrystus  |  Juda Machabeusz (Biblia)  |  klucz  |  kościół (archit.)  |  księga / książka (ikonografia)  |  Maria / Najświętsza Maria Panna  |  miecz (uzbrojenie – ikonografia)  |  Mojżesz (Biblia)  |  monstrancja  |  nóż  |  ołtarz  |  papież (ikonografia)  |  prorok Jeremiasz (Biblia)  |  putto  |  rozmowa / dysputa (czynność)  |  serafin  |  Stanza della Segnatura (Stanze di Raffaello; Watykan)  |  św. Ambroży (ca 339-397)  |  św. Augustyn  |  św. Bonawentura  |  św. Grzegorz Wielki (ok. 540-604)  |  św. Hieronim ze Strydonu (ok. 347–420)  |  św. Jakub Większy (apostoł)  |  św. Jan Chrzciciel  |  św. Jan Ewangelista (apostoł)  |  św. Paweł (apostoł)  |  św. Piotr (apostoł)  |  św. Stefan  |  św. Szczepan  |  św. Tomasz z Akwinu (ca 1225-1274)  |  św. Wawrzyniec  |  tablica z przykazaniami  |  Trójca Święta (Chrześcijaństwo; Religia i magia)  |  wieniec laurowy  |  wzgórze